Analiza przypadków zgonów na skutek pożarów w Polsce oraz wpływu toksyczności dymu

Analysis of fire deaths in Poland and influence of smoke toxicity, Joanna Giebułtowicz, Monika Rużycka, Piotr Wroczyński, David A. Purser, Anna A. Stec, „Forensic Science International” 277 (2017), s. 77-87.

Pożary budynków mieszkalnych zmieniły się znacznie na przestrzeni ostatnich lat. Wynika to przede wszystkim z rodzaju stosowanych materiałów palnych, z których produkuje się elementy wyposażenia i wystroju wnętrz. Powszechne stało się stosowanie materiałów polimerowych czy kompozytowych. Wiele z nich podczas pożaru będzie wydzielało toksyczne związki chemiczne. Wynika to z wysokiej zawartości azotu, pierwiastków z 17 grupy układu okresowego pierwiastków (czyli tzw. fluorowców czy też halogenów).

Panuje przekonanie, że to tlenek węgla uwalniany podczas niezupełnego spalania materiałów organicznych jest główną przyczyną zgonów osób, które nie zdołały się wydostać z objętego pożarem obiektu. Autorzy artykułu zauważają, że mają na to wpływ także inne toksyczne gazy, m.in. cyjanowodór czy siarkowodór.

Naukowcy przeanalizowali przyczyny zgonów w 263 pożarach, które miały miejsce na terenie województwa mazowieckiego na przestrzeni lat 2003-2011. Wykorzystali wyniki prac anatomopatologów, toksykologów oraz strażaków. Możliwe było więc przeprowadzenie analiz dla grup ofiar podzielonych według wieku, płci, stanu zdrowia czy poziomu oparzeń. Wzięto pod uwagę zwartość dwutlenku węgla we krwi oraz ewentualną obecność alkoholu. Dane uzyskane od strażaków pozwoliły zdefiniować warunki pożaru zastane podczas oględzin przeprowadzanych przez biegłych sądowych.

Czytelnik znajdzie w artykule interesujące wnioski, poszerzające wiedzę z zakresu rzeczywistych zagrożeń dla użytkowników obiektów, w których powstał pożar.

bryg. dr inż. Waldemar Jaskółowski, kpt. dr inż. Paweł Gromek i kpt. dr inż. Szymon Ptak są pracownikami Szkoły Głównej Służby Pożarniczej

lipiec 2017