Inspekcje OSP po nowemu

Z analizy planów i sprawozdań z inspekcji przeprowadzonych w latach 2014-2017 wynika, że każda ochotnicza straż pożarna włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego była inspekcjonowana przynajmniej raz w roku.

Analiza wyników inspekcji wykazała, że najwięcej uwag pojawiło się w odniesieniu do realizacji ćwiczenia:

1. wykonawstwo - 33% przeprowadzonych inspekcji,
2. przestrzeganie zasad bezpieczeństwa - 31% przeprowadzonych inspekcji,
3. znajomość zasad prowadzenia korespondencji radiowej - 25% przeprowadzonych inspekcji,
4. sposób kierowania działaniami - 23% przeprowadzonych inspekcji,
5. określenie zamiaru taktycznego - 14% przeprowadzonych inspekcji.

Podczas oceny pozostałych elementów inspekcji stwierdzono, że alarmowanie w czasie:

1. od 0 do 5 min odnotowano w 60% OSP w KSRG
2. od 0 do 10 min odnotowano w 94% OSP w KSRG
3. powyżej 15 min, skutkujące wystawieniem oceny niedostatecznej, stwierdzono jedynie w 3% OSP w KSRG.

W zakresie oceny gotowości ratowników najczęściej stwierdzana nieprawidłowość to brak uzbrojenia osobistego, który wystąpił w 15% wszystkich przeprowadzonych inspekcji. Inne nieprawidłowości to brak sygnalizatora bezruchu (7% inspekcji) i brak kominiarki w (6% inspekcji).

Podczas oceny gotowości pojazdów i sprzętu najczęściej występującą nieprawidłowością była niekompletność i niesprawność sprzętu (stwierdzona w 11% inspekcji) oraz brak aktualnych dopuszczeń UDT, dopuszczeń i atestów serwisów producentów odnośnie stosowanych badań sprzętu (prawie 11% inspekcji).

Ponadto pojawiały się braki w dokumentacji działań ratowniczych (zgodnej z rozporządzeniem MSWIA w sprawie szczegółowej organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego) - wystąpiły w 11% przeprowadzonych inspekcji. W przypadku oceny stanu technicznego infrastruktury strażnicy stwierdzono nieprawidłowości w 7% inspekcji.

Zmiany

Przeprowadzona pod koniec 2016 r. przez Komendę Główną PSP analiza obowiązujących dokumentów regulujących kwestie związane z inspekcjami gotowości operacyjnej podmiotów KSRG wykazała potrzebę ujednolicenia zasad dla wszystkich zarządzających inspekcję, w szczególności metodyki prowadzenia oceny gotowości operacyjnej - zarówno w stanowiskach kierowania Państwowej Straży Pożarnej, jak i w ochotniczych strażach pożarnych, oraz potrzebę przygotowania nowego zarządzenia, które zbierałoby wszystkie obowiązujące dokumenty dotyczące inspekcji w jednym miejscu. W 2017 r. na polecenie zastępcy komendanta głównego PSP przygotowano projekt aktualizacji zarządzenia nr 5 komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej z 26 czerwca 2013 r. w sprawie sposobu przeprowadzania inspekcji gotowości operacyjnej podmiotów krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (DzUrz KG PSP poz. 14). 28 grudnia 2017 r. komendant główny PSP podpisał zarządzenie nr 10 w sprawie sposobu przeprowadzania inspekcji gotowości operacyjnej podmiotów krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.

Główna zmiana dotycząca sposobu przeprowadzania inspekcji gotowości operacyjnej OSP włączonych do KSRG, jaką wprowadzono po zmianie zarządzenia, to przede wszystkim rozszerzenie skali punktowej z zakresu 0 ÷ 50 pkt do 0 ÷ 100 pkt i zmiana wagi oceny poszczególnych elementów, co pozwoli na bardziej precyzyjną ocenę. Inspekcje w całym kraju będą prowadzone według jednolitych zasad, co pozwoli na prowadzenie analiz porównawczych wygenerowanych wniosków systemowych. Zmiana nastąpiła również w kwestii ocenianych elementów - ocenie podlegała będzie także wiedza teoretyczna druhów, co jest szczególnie istotne w aspekcie ich bezpieczeństwa podczas prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych. Zwiększono też punktację za gotowość pojazdów i sprzętu oraz za ćwiczenie, tak aby położyć większy nacisk na kluczowe elementy inspekcji. Szczególnie w przypadku oceny ćwiczenia zmiana jest istotna, ponieważ zakłada możliwość uzyskania 50 pkt, czyli połowy wszystkich punktów możliwych do zdobycia podczas inspekcji. Kolejną ważną zmianą jest korekta punktacji, czyli danie przewodniczącemu zespołu inspekcyjnego możliwości dodania lub odjęcia punktów (w zakresie 0 ÷ 10 pkt) w przypadku wystąpienia sytuacji nieprzewidzianej w elementach podlegających ocenie. Dodatkowo nowe zarządzenie pozwala na przeprowadzanie inspekcji w skróconej formie, która musi jednak zawierać co najmniej alarmowanie i ćwiczenie.

Obecne wymagania

Nie uległy zmianie zalecenia komendanta głównego PSP co do liczby inspekcji przeprowadzanych przez komendy miejskie (powiatowe) PSP (nadal corocznie muszą przeprowadzić przynajmniej jedną inspekcję w każdej OSP z terenu powiatu będącej w KSRG) oraz w stosunku do komend wojewódzkich PSP (które nadal realizują inspekcje w zależności od potrzeb).

Zarządzenie ma następujące załączniki:

1. wzory upoważnień do jednorazowego przeprowadzenia inspekcji lub na określony czas,
2. sposób powoływania i zadania zespołu komendanta głównego PSP oraz zadania komórki prowadzącej sprawy inspekcji w KG PSP,
3. zadania przewodniczącego zespołu komendanta wojewódzkiego (powiatowego, miejskiego) PSP,
4. metodykę oceny gotowości operacyjnej,
5. wzór protokołu inspekcji.

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 przedmiotowego zarządzenia komendant wojewódzki PSP zarządza inspekcję gotowości operacyjnej dla podmiotów KSRG na obszarze województwa, zaś zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 komendant powiatowy (miejski) PSP zarządza inspekcję gotowości operacyjnej dla OSP na obszarze powiatu.

Podczas inspekcji gotowości operacyjnej OSP w KSRG, zgodnie § 13 ww. zarządzenia, ocenie podlegają w szczególności:

1. przebieg alarmowania,
2. gotowość członków OSP biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, w tym:
   • stan wyposażenia indywidualnego,
   • posiadane uprawnienia,
3. gotowość pojazdów, sprzętu ratowniczego i sprzętu łączności do natychmiastowego użycia,
4. dokumentacja jednostki ochotniczej straży pożarnej,
5. stan wiedzy członków ochotniczej straży pożarnej (pisemny sprawdzian wiedzy),
6. wykonanie ćwiczenia,
7. określenie zamiaru taktycznego,
8. rozkazodawstwo i kierowanie działaniami ratowniczymi,
9. wykonawstwo czynności ratowniczych i optymalne wykorzystanie sprzętu,
10. przestrzeganie zasad bezpieczeństwa,
11. przestrzeganie zasad korespondencji radiowej.

Ponadto inspekcji podlega stan strażnicy - w zakresie warunków wpływających na gotowość operacyjną.

Załącznik nr 4 do ww. zarządzenia określa metodykę oceny gotowości operacyjnej, w tym metodykę oceny gotowości operacyjnej ochotniczych straży pożarnych. Ogólną punktową ocenę inspekcji stanowi suma punktów uzyskanych w poszczególnych działach (tabela 3).