Wyposażeni profesjonaliści

Zaktualizowane zasady organizacji ratownictwa medycznego w KSRG wprowadziły dwa poziomy gotowości - podstawowy i zaawansowany. Poziom zaawansowany dotyczy ratowników medycznych w PSP - w województwie lubelskim zdecydowano się wykorzystać ich potencjał, korzystając z nowych możliwości prawnych, organizacyjnych i sprzętowych.

Wprowadzając poziom zaawansowany na obszarze województwa, opisany w części 7 zasad organizacji, komendant wojewódzki PSP może stworzyć grupę ratownictwa medycznego (GRMed). Jest ona tworzona doraźnie, w szczególności na potrzeby działań ratowniczych, ćwiczeń i szkoleń.

• Decyzję o zadysponowaniu GRMed do zdarzenia może podjąć dyżurny operacyjny SK KW PSP w porozumieniu z wojewódzkim koordynatorem ratownictwa medycznego.
• Dysponowanie GRMed do działań ratowniczych odbywa się na wniosek KDR za pośrednictwem SK KW PSP lub na podstawie analizy ryzyka, która może wskazywać na konieczność włączenia sił i środków na poziomie zaawansowanym - brany pod uwagę jest charakter zdarzenia.
• Decyzja o zadysponowaniu  GRMed do ćwiczeń i szkoleń na poziomie wojewódzkim zapada w porozumieniu z WKRM na podstawie analizy ryzyka wystąpienia zapotrzebowania na poziom zaawansowany.
• GRMed tworzą strażacy wykonujący zawód medyczny, w szczególności mający prawo do wykonywania świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, wyposażeni w środki i wyroby medyczne umożliwiające wykonywanie świadczeń zdrowotnych.
• GRMed może być wyposażona w środek transportu spełniający odpowiednie wymagania, zgodne z obowiązującą w tym zakresie normą PN-EN, oraz korzystać z mobilnej bazy sprzętu medycznego.

W województwie lubelskim GRMed już funkcjonuje. Są w niej uwzględnieni wszyscy funkcjonariusze PSP z wykształceniem medycznym z tego regionu. Jest ich 144 (stan na 1 stycznia 2022 r.) - 143 ratowników medycznych, 1 pielęgniarz. 27 pracuje dodatkowo w jednostkach ochrony zdrowia (szpitalny oddział ratunkowy, inne oddziały szpitalne, zespoły PRM), a 55 prowadzi ustawowe doskonalenie zawodowe (27 pracujących i 28 niepracujących dodatkowo w zawodzie medycznym).

Zadaniem grupy medycznej jest przede wszystkim udzielenie pomocy przez wykwalifikowanych ratowników medycznych, w szczególności podczas zdarzeń mnogich i masowych, gdy mamy do czynienia z dużą liczbą poszkodowanych.

Baza to podstawa

Aby GRMed mogła funkcjonować, oprócz profesjonalnego składu - osób z wykształceniem medycznym - niezbędny jest sprzęt w postaci mobilnej bazy sprzętu medycznego (mowa o tym w części 7 „zasad 21”*). Taka baza powstała na terenie Ośrodka Szkolenia KW PSP w Lublinie. Tworzona była przez wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego PSP, we współpracy z miejskimi i powiatowymi koordynatorami ratownictwa medycznego PSP.

Ważne jest zapoznanie członków GRMed z mobilną bazą sprzętową, aby podczas działań na miejscu zdarzenia każdy z nich wiedział, z jakim sprzętem ma do czynienia i co może wykorzystać w danej sytuacji, działając pod presją czasu. Mobilność bazy zapewnia przyczepa, przystosowana do przewożenia sprzętu medycznego zgodnie z wykazem.

Na potrzeby mobilnej bazy sprzętu w województwie lubelskim wykorzystano lekką dwuosiową przyczepę samochodową z 2018 r. o wymiarach przestrzeni ładunkowej: 312 cm (długość), 160 cm (szerokość) i 195 cm (wysokość). Kubatura przestrzeni ładunkowej to prawie 10 m³, a dopuszczalna ładowność przyczepy - 558 kg, co jest w zupełności wystarczające dla sprzętu medycznego. 

Wyszkoleni i skuteczni

Dla sprawnego działania GRMed ważne jest, aby jak największa liczba osób z wykształceniem medycznym dysponowała aktualnymi uprawnieniami do wykonywania zawodu. Zapewnia to ustawowe doskonalenie zawodowe. W przypadku ratowników medycznych polega ono na zdobyciu 200 punktów edukacyjnych w ciągu 5 lat.

Doskonalenie zawodowe jest procesem pozwalającym uaktualnić oraz pogłębić wiedzę i umiejętności ratownika związane ściśle z wykonywanymi obowiązkami służbowymi. Okres edukacyjny rozpoczyna się 1 stycznia w roku następującym po tym, w którym ratownik uzyskał dyplom uprawniający do wykonywania zawodu. W Polsce nie istnieją kursy ratownika medycznego. Obecnie uprawnienia można zdobyć, zostając absolwentem trzyletnich studiów licencjackich; wcześniej należało ukończyć dwuletnią szkołę policealną.

Zdobyte punkty wpisywane są w karcie doskonalenia zawodowego ratownika medycznego wydawanej przez wojewodę. W 2022 r. w województwie lubelskim dla ratowników medycznych pełniących służbę w PSP odbywają się szkolenia i warsztaty niezbędne do realizacji doskonalenia zawodowego i uzyskania koniecznych punktów edukacyjnych.

Od 4 stycznia 2022 r. w województwie lubelskim prowadzony jest monitoring gotowości operacyjnej specjalistycznych grup ratowniczych, w tym GRMed, zasilanej ratownikami medycznymi pełniącymi służbę w jednostkach ratowniczo-gaśniczych. Codziennie do godz. 9.00 pełniąca służbę zmiana wypełnia specjalną tabelę, wpisując liczbę ratowników medycznych pełniących służbę w JRG w danym dniu i przekazuje te informacje do stanowisk kierowania KP(M) PSP.

W razie konieczności decyzję o zadysponowaniu ratowników medycznych w ramach GRMed podejmie każdorazowo służba dyżurna SK KW PSP w Lublinie na wniosek KDR. Ratownicy medyczni udający się na miejsce zdarzenia powinni dysponować samochodem operacyjnym lub rozpoznawczo-ratowniczym oraz torbami medycznymi R1. Do wsparcia działań na terenie województwa lubelskiego może zostać również zadysponowana mobilna baza sprzętu medycznego znajdująca się w Ośrodku Szkolenia KW PSP w Lublinie.

Warto zauważyć, że SGRMed w województwie lubelskim od początku tego roku do kwietnia interweniowała już 5 razy.

ogn. Łukasz Dudziński pełni służbę w JRG 1 KM PSP w Lublinie, jest instruktorem ratownictwa medycznego

sekc. Kamil Wójtowicz pełni służbę w KW PSP w Lublinie, jest wojewódzkim koordynatorem ratownictwa medycznego

* Zasady organizacji ratownictwa medycznego w KSRG z 2021 r.

 Literatura

[1] www.gov.pl/web/kgpsp/szkolenie KG PSP, Warszawa [dostęp: 6 lutego 2022 r.].

[2] Rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 2 października 2017 r. w sprawie doskonalenia zawodowego ratowników medycznych, zał. nr 3 (DzU 2017, poz. 1884).

[3] Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym z dnia 8 września 2006 r., art. 14 ust. 1 pkt 4 (DzU 2017, poz. 2195).

[4] Rozporządzenie Ministra Zdrowia w dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego (DzU 2016, poz. 587).

[5] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2016 w sprawie określenia wzoru karty indywidualnej ratownika medycznego (DzU 2016, poz. 576).