Kalendarium misji

Przygotowanie do wyjazdu

6.08.2021 r. (piątek)

Pierwsze informacje na temat zapotrzebowania strony greckiej na pomoc międzynarodową w postaci sił lądowych (po wcześniejszej prośbie o samoloty gaśnicze) w związku z wielkopowierzchniowymi pożarami lasów pojawiły się w ciągu dnia. Po wstępnej analizie zapadła decyzja o sprawdzeniu gotowości wszystkich sześciu modułów GFFFV.

W godzinach wieczornych do Stanowska Kierowania Komendanta Głównego PSP przekazano informację, że rząd RP zdecydował o zgłoszeniu oferty pomocy w postaci modułu GFFFV Poland. Konfigurację grupy oparto na dwóch modułach - z Wrocławia i Poznania, uzupełnionych siłami i środkami z pięciu innych województw: w sumie 143 strażaków i 46 pojazdów pożarniczych. Przewidziane siły i środki miały stawić się w wyznaczonym punkcie koncentracji w Komendzie Wojewódzkiej PSP we Wrocławiu 7 sierpnia o godz. 14.00.

7.08.2021 r. (sobota)

W sobotni poranek kontynuowano wiele zadań związanych z przygotowaniem wyjazdu. O wyznaczonym czasie moduł GFFFV Poland stawił się w komplecie na placu Komendy Wojewódzkiej PSP we Wrocławiu.  W skład grupy ratowniczej PSP weszły siły i środki z województw: dolnośląskiego, wielkopolskiego, łódzkiego, mazowieckiego, małopolskiego oraz z Komendy Głównej PSP.

Na miejscu dokonano ostatniego przeglądu sprzętu i dokumentacji. Odbyła się też odprawa, której przewodniczył zastępca komendanta głównego PSP nadbryg. Adam Konieczny.

Większość strażaków w grupie pracowała nieprzerwanie od 24 godzin, dlatego podjęto decyzję o zakwaterowaniu ich jeszcze po stronie polskiej, na terenie JRG w Knurowie, skąd w niedzielę rano nastąpił wyjazd.

Dojazd na miejsce

8-9.08.2021 r. (niedziela-poniedziałek)

Podróż do Grecji trwała dwie doby. Przejazd 46 pojazdów przez kilka krajów stanowił ogromne wyzwanie organizacyjne i logistyczne. SK KG PSP było w stałym kontakcie ze swoimi odpowiednikami w krajach tranzytowych, by zapewnić pilotaż policyjny dla polskiej kolumny oraz ułatwić jej przejazd przez granice państwowe (w przypadku kraju spoza UE). Dowództwo modułu przez cały ten okres kontaktowało się na bieżąco z przedstawicielami poszczególnych ambasad RP. Do granicy bułgarsko-greckiej grupa dotarła w poniedziałek wieczorem, skąd skierowano ją do miejscowości Seres. Tam zaplanowano odpoczynek i posiłek przed podróżą do miejsca docelowego - wyspy Evia.

10.08.2021 r. (wtorek)

Na Evię grupa dotarła promem (konieczne były trzy kursy) 10 sierpnia w południe. Na miejscu dowódcy skierowali się do Istieas, gdzie znajdował się lokalny sztab działań. Komponent rozpoznania udał się w teren, aby zidentyfikować potencjalne strefy robocze. Reszta grupy pozostała w mieście, by przeprowadzić rozpoznania lokalizacji pod bazę operacji. Ostatecznie udało się uzyskać zgodę na budowę bazy na boisku piłkarskim w Neos Pirgos, nad brzegiem morza.

Działania na wyspie Evia

11.08.2021 r. (środa)

Środa była pierwszym dniem działań stricte operacyjnych. Po porannej odprawie plutony gaśnicze udały się w rejon działań do miejscowości Ellinika i Gouves. Do głównych zadań zleconych polskim strażakom należało wygaszanie ognisk pożaru na wskazanych obszarach, dalsze dozorowanie oraz gaszenie pożarów rozniecanych przez wiatr, a także walka z pożarami całkowitymi drzewostanu.

Strażacy musieli zmagać się z trudnymi warunkami terenowymi (znaczne przewyższenia, kamieniste podłoże) oraz pogodowymi (wysokie temperatury, bardzo niska wilgotność ściółki - poniżej 10% oraz silne podmuchy wiatru).

W bazie operacji stały dyżur pełnił jeden zastęp gaśniczy, którego zadaniem było wsparcie działań lokalnej straży pożarnej.

Tego dnia bazę operacji wizytował ambasador RP w Grecji Artur Lompart oraz attaché obrony płk Jan Kurdziałek. Przedstawiono im potencjał ratowniczy modułu, zakres realizowanych działań oraz omówiono ewentualne obszary wsparcia ambasady dla polskich strażaków.

12.08.2021 r. (czwartek)

Po doświadczeniach z poprzedniego dnia i oszacowaniu zakresu działań zdecydowano o zadysponowaniu całego potencjału gaśniczego do stref. Od wczesnych godzin porannych strażacy prowadzili prace w czterech lokalizacjach, w okolicach Elliniki, Gouves oraz Agriovotano. Usuwali też złomy i wywroty, drzewa grożące upadkiem oraz udrażniali drogi dojazdowe. Zaangażowanych było około 120 ratowników.

13.08.2021 r. (piątek)

Moduł GFFFV Poland kontynuował działania. Jednocześnie w Agriovotano strażacy uruchomili tzw. information point, gdzie okoliczni mieszkańcy mogli bezpośrednio zgłaszać zdarzenia.

Bazę operacji wizytował Marcin Pater - oficer łącznikowy ERCC, odpowiedzialny za koordynację działań międzynarodowych grup ratowniczych na terenie Grecji z ramienia Brukseli. Omówiono zakres działań modułu, odbyła się wizytacja wyznaczonych stref roboczych.

14.08.2021 r. (sobota)

Strażacy kontynuowali działania w wyznaczonych strefach. Członkowie dowództwa wraz z ambasadorem RP wzięli udział w odprawie poświęconej aktualnej fazie działań. W spotkaniu uczestniczyli dowódcy lub przedstawiciele wszystkich unijnych grup (powietrznych i lądowych) działających w Grecji, reprezentujących jedenaście krajów UE. Ustalono, że jeżeli wkrótce sytuacja pożarowa się ustabilizuje, to wszystkie międzynarodowe grupy ratownicze powinny zakończyć działania operacyjne do 16 sierpnia.

15.08.2021 r. (niedziela)

Moduł GFFFV Poland kontynuował działania w wyznaczonych strefach. Z uwagi na stabilizację sytuacji pożarowej w rejonie działań grupy rozpoczęto przygotowania do jej demobilizacji oraz powrotu do kraju.

Relokacja modułu

16.08.2021 r. (poniedziałek)

Podczas gdy polski moduł prowadził czynności związane z powrotem do kraju, dowódcy udali się do Aten na spotkanie z najwyższymi rangą przedstawicielami greckiej straży pożarnej. Jego celem było podziękowanie za dotychczasową współpracę. Wtedy wpłynęła informacja, że w regionie Attyki powstały nowe ogniska pożarów w okolicach Keratei i Vilii. Ponieważ większość grup międzynarodowych opuściła już kraj, władze greckie oficjalnie poprosiły o wsparcie ze strony modułu GFFFV Poland. Dowódcy natychmiast udali się w drogę powrotną, w czasie której rozpoczęto proces relokacji modułu w region Attyki i jego natychmiastowe włączenie się do działań. Pierwsze zastępy w sile dwóch plutonów gaśniczych zostały alarmowo zadysponowane do nowej lokalizacji. Równolegle podjęto działania związane z relokacją pozostałej części modułu, w tym ustaleniem miejsca nowej bazy operacji.

17.08.2021 r. (wtorek)

Moduł w komplecie dotarł do Vilii we wczesnych godzinach południowych. Kilka godzin wcześniej wzmocniono kolejnym plutonem gaśniczym już istniejące odcinki bojowe w Agios Georgios i Clio Pigadi, utworzone przez siły pierwszego rzutu. Główne działania polegały na utworzeniu punktu czerpania wody oraz ograniczaniu rozwoju skrzydła pożaru.

Z uwagi na pogarszające się warunki pogodowe i silny wiatr w godzinach wieczornych utworzono nowy odcinek bojowy, zlokalizowany około 200 m od nowej bazy operacji. Przeprowadzono wycinkę drzew, która miała ograniczyć rozwój czoła pożaru. Trwały również działania gaśnicze. Opracowano plan bezpieczeństwa, uwzględniający konieczność natychmiastowej ewakuacji strażaków z bazy, jeśli zajdzie taka potrzeba oraz przygotowanie sprzętu do prowadzenia działań gaśniczych na jej terenie lub w sąsiedztwie.

Działania w regionie Zachodniej Attyki

18.08.2021 r. (środa)

Nic nie zapowiadało, że ta doba będzie jednym z najbardziej intensywnych dni pracy. Zastępy PSP prowadziły działania na czterech odcinkach bojowych:

• OB 1: Agios Georgios - działania w obronie zagrożonych budynków,
• OB 2: Clio Pigadi - zapewnienie funkcjonowania punktu czerpania wody dla śmigłowców gaśniczych z zapasowego stanowiska tankowania (samoloty gaśnicze pobierały wodę z morza),
• OB 3: Vilia - utrzymanie odcinka bojowego w pobliżu bazy operacji, gdzie pojawiały się ogniska pożaru w sąsiadującym lesie,
• OB 4: Agia Sotira (ok. 45 km od bazy operacji) - na prośbę regionalnego szefa straży pożarnej wydzielono osiem zastępów, które wspólnie z grecką strażą pożarną utworzyły linię obrony zabudowań w okolicy lasu objętego pożarem.

Sytuacja pogorszyła się około 14.00, kiedy zmieniające się warunki pogodowe doprowadziły do dynamicznego rozwoju pożaru w bezpośrednim sąsiedztwie Vilii. Istniało ryzyko, że pożar z terenów leśnych przeniesie się do miasteczka. Lokalne zasoby straży pożarnej były niewystarczające. Na prośbę greckich służb wszystkie dostępne w bazie zastępy, łącznie z tymi, które odtwarzały gotowość bojową po wcześniejszych działaniach, zostały natychmiast zadysponowane na miejsce zdarzenia. Polacy mieli obronić przed żywiołem m. Vilia oraz zapewnić wodę do zbiorników, z których tankowały śmigłowce gaśnicze. Utworzyli ostatnią linię obrony miasta na długości około 3 km. Po długiej walce miasto i jego mieszkańców udało się uratować.

19.08.2021 r. (czwartek)

Moduł GFFFV Poland kontynuował działania gaśnicze na wcześniej wyznaczonych odcinkach bojowych, w tym na szczególnie trudnym w Vilii, gdzie dochodziło do rozwoju pojedynczych zarzewi. Rząd RP podjął decyzję o wydłużeniu działań grupy ratowniczej PSP do 5 września. Komendant główny PSP polecił rozpocząć przygotowania do przeprowadzenia podmiany wszystkich ratowników, którzy do tej pory prowadzili działania w Grecji.

20.08.2021 r. (piątek)

Moduł kontynuował działania gaśnicze w rejonie Vilii, a także kilkadziesiąt kilometrów na południe, gdzie przesuwał się front pożaru. Polskich strażaków odwiedził komendant główny greckiej straży pożarnej gen. Stefanos Kolokouris, który chciał osobiście podziękować za olbrzymi wkład w uratowanie Vilii.

21-22.08.2021 r. (sobota-niedziela)

Sytuacja znacznie się poprawiła. Strażacy kontynuowali działania gaśnicze w wyznaczonych strefach. Równolegle prowadzone były czynności przygotowujące do przejęcia zadań przez strażaków drugiej zmiany. Na zakończenie dwóch tygodni pobytu polskich strażaków w Grecji, w niedzielę wieczorem, strona grecka zorganizowała oficjalną kolację z kierownictwem greckiej straży pożarnej.

Podmiana ratowników na miejscu

23.08.2021 r. (poniedziałek)

Zgodnie z wcześniejszymi założeniami moduł GFFFV Poland był wyłączony z działań do czasu przyjazdu kolejnej zmiany. Wszyscy strażacy spakowani oczekiwali na przyjazd kolegów - mieli wkrótce wylądować w Atenach. Niestety, około 10.00 na obrzeżach Vilii pojawił się kolejny pożar. Bardzo szybko w ten rejon skierowano samoloty oraz śmigłowce gaśnicze. Z uwagi na szybki rozwój pożaru dowództwo grupy podjęło decyzję, że wszystkie zastępy gaśnicze natychmiast udadzą się do działań, a ich podmiana zostanie zrealizowana bezpośrednio w strefie.

O 15.00 dotarła druga zmiana. Nastąpiła szybka podmiana ratowników, zarówno w strefie, jak i w bazie. Trwały działania na rozszerzonym o nowe ognisko pożaru odcinku bojowym, na wschód od Vilii. Polacy wspólnie ze strażakami greckimi oraz modułem rumuńskim dogaszali pojedyncze zarzewia i prewencyjnie zabezpieczali obszar między pogorzeliskiem i częścią nieobjętą pożarem. Ponadto wykonali przecinkę, by stworzyć pas oddzielający i jednocześnie drogę dojazdową. Ratowników podzielono na dwie zmiany pracujące w systemie 12/12. Działania były prowadzone również w nocy.

W godzinach wieczornych w wojskowej części lotniska Okęcie strażaków pierwszej zmiany modułu powitał minister spraw wewnętrznych i administracji oraz komendant główny PSP.

Kontynuacja działań przez drugą zmianę

24.08.2021 r. (wtorek)

Kontynuowano działania na OB nr 1. Obowiązywał 12-godzinny system zmianowy. Podmiana ratowników w strefie została przeprowadzona o 6.00. Do działań skierowano 10 zastępów. W związku ze znacznym powiększeniem obszaru działań występowały problemy z łącznością, dlatego na odcinek bojowy zadysponowany został samochód dowodzenia i łączności (SDł). Polscy ratownicy dowozili również wodę dla greckich strażaków, działających w swojej strefie.

O 14.30 nieopodal bazy zauważono kłęby dymu wydobywające się z lasu. W stan gotowości zostały postawione wszystkie siły znajdujące się w bazie operacji. Utworzono OB nr 3. Rozpoznanie miejsca zdarzenia przeprowadzone za pomocą lornetek pozwoliło stwierdzić, że istnieją dwa ogniska pożaru - niezwłocznie zadysponowane zostały trzy zastępy ratowników z hydronetkami oraz dwa quady. Przy współpracy z greckim oficerem łącznikowym polski moduł poprosił o wsparcie dwoma śmigłowcami, do wykonania zrzutów wody. Okazało się, że na obszarze pożarzyska pojawiły się ponownie zarzewia ognia w pniach drzew. Zagrożenie zlikwidowano przez efektywne zrzuty wody, wycięcie pni i przelanie za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.

W tym samym czasie w drugiej lokalizacji doszło do zapalenia się wysypiska śmieci. Skierowane zostały tam dwa zastępy gaśnicze i quad. W regionie Attyki zaangażowane były siły i środki w liczbie 220 strażaków i 64 pojazdów z Polski, Grecji i Rumunii oraz 11 statków powietrznych.

25.08.2021 r. (środa)

Kontynuowane były działania z poprzedniego dnia na OB nr 1. Nastąpiła zmiana systemu pracy na 24-godzinny. Do działań skierowano dziewięć zastępów gaśniczych - 37 strażaków. Powstał też dodatkowy odcinek bojowy, na którym gaszone były pojedyncze zarzewia. W regionie Attyki działały siły i środki w liczbie 20 greckich strażaków z pięcioma samochodami, dwa drony (rumuński i grecki), a na miejscu zgromadzono jako odwód kolejne pięć zastępów.

26.08.2021 r. (czwartek)

Na OB nr 1 kontynuowano działania. O 15.00 zastęp pracujący na odcinku bojowym dostrzegł w oddali, w kierunku północno-wschodnim od miejsca prowadzonych działań, kłęby dymu. Na rozpoznanie zdarzenia udały się trzy zastępy gaśnicze oraz dowództwo grupy. Stwierdzono pożar i utworzono kolejny odcinek bojowy, gdzie zastępy prowadziły działania gaśnicze wraz z siłami greckimi. Na miejsce pożaru zadysponowano śmigłowce gaśnicze. Pożar ugaszono.

Z greckiego Sekretariatu Generalnego Ochrony Ludności nadeszła informacja o stabilizacji sytuacji pożarowej w regionie i możliwości demobilizacji grupy w najbliższą sobotę. W związku z tym opracowano plan drogi powrotnej do kraju, o czym poinformowana została ambasada RP w Atenach, oficerowie łącznikowi Grecji oraz SK KG PSP. W regionie Attyki zaangażowane były siły i środki w liczbie 45 polskich strażaków z 13 samochodami, 100 greckich strażaków z 50 samochodami oraz 71 rumuńskich strażaków z 11 samochodami, a dodatkowo dwa samoloty i jeden śmigłowiec.

27.08.2021 r. (piątek)

Kontynuowane były działania z poprzedniego dnia na OB nr 2 i 3. M.in. dozorowano pogorzelisko, dogaszano zarzewia ognia i pożary pojedynczych drzew oraz przelewano tlące się elementy poszycia leśnego.

O 17.30 w bazie odbył się uroczysty apel. W spotkaniu z polskimi strażakami uczestniczyli: Michalis Chrisochoidis - grecki minister ds. ochrony obywateli, Vasilios Papageorgiou - główny sekretarz ds. ochrony ludności, gen. Stefanos Kolokuris - komendant główny greckiej straży pożarnej, Tomasz Wiśniewski - charge d’affaires i płk. Jan Kurdziałek - attache ds. obronnych, obaj z ambasady RP w Grecji.

W godzinach nocnych odcinki bojowe przydzielone polskiej grupie były dozorowane przez cztery zastępy gaśnicze.

Demobilizacja grupy i powrót do kraju

28.08.2021 r. (sobota)

Nie były już prowadzone żadne działania. Ze stroną grecką ustalono, że do 20.00 moduł GFFFV Poland utrzyma gotowość operacyjną do natychmiastowego reagowania w sytuacji kryzysowej. Dokonano przeglądu pojazdów pożarniczych i sprzętu ratowniczego. Pojazdy zostały przygotowane do drogi powrotnej, dokonano pilnych napraw.

29.08 - 1.09.2021 r. (niedziela-środa)

W niedzielę rano o 3.00 sformowana została kolumna pojazdów grupy i przy eskorcie policji wyruszyła w drogę powrotną. Trasa przebiegała przez Bułgarię, Serbię, Węgry, Słowację oraz Czechy. Postoje zaplanowano w Bułgarii, na Węgrzech i w Czechach.

Grupa powróciła do kraju 1 września o 9.30. Do miejsca koncentracji w JRG 1 w Katowicach dotarła o godz.10.30. Tam została powitana przez komendanta głównego PSP, po czym została rozformowana, a strażacy udali się do jednostek macierzystych.

bryg. mgr inż. Michał Langner jest zastępcą dyrektora KCKRiOL
kpt. Rafał Sołowin i st. kpt. mgr inż. Jakub Filip pełnią służbę w KCKRiOL