Z duchem czasu

Szkoła Główna Służby Pożarniczej – wychodząc naprzeciw nowym szkoleniowym potrzebom kadr zasilających szeregi PSP, innych służb, straży zakładowych czy przedsiębiorstw – rozszerza ofertę studiów podyplomowych i dostosowuje ją do charakteru współczesnych zagrożeń.

W ostatnim czasie SGSP uruchomiła wysokospecjalistyczne studia podyplomowe „Bezpieczeństwo energetyki jądrowej" (BEJ), uwzględniające problematykę związaną z ratownictwem i bezpieczeństwem pożarowym. Z inicjatywą organizacji tych studiów wyszedł komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, a Szkoła, dysponując odpowiednim potencjałem dydaktycznym, mogła podjąć się tego wyzwania. Organizatorem studiów jest Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego SGSP. Trwają one dwa semestry i odbywają się w formie niestacjonarnej. Podstawowym kryterium przyjęcia jest ukończenie przez kandydata przynajmniej studiów licencjackich lub inżynierskich. Dla funkcjonariuszy PSP oraz przedstawicieli innych służb, skierowanych przez KG PSP studia są bezpłatne.

Bezpieczeństwo energetyki jądrowej to tylko jeden z 14 rodzajów studiów podyplomowych oferowanych obecnie w SGSP. Uczelnia, jako lider kształcenia podyplomowego w zakresie bezpieczeństwa cywilnego i pożarowego, ma kompleksową ofertę w tej dziedzinie. Obok przeszkoleń zawodowych skierowanych do funkcjonariuszy PSP (SPK, SPO-2, SPO-4) proponuje studia podyplomowe, dzięki którym również osoby cywilne będą mogły podnieść swoje kwalifikacje.

Charakter studiów

Celem studiów BEJ jest kształcenie w zakresie zarządzania bezpieczeństwem energetyki jądrowej, ze szczególnym uwzględnieniem ratownictwa i bezpieczeństwa pożarowego na wypadek zagrożeń radiologicznych. Słuchacze poznają zagadnienia związane z fizyką jądrową, ochroną radiologiczną, energetyką jądrową i transportem materiałów radioaktywnych oraz nabywają umiejętności organizowania działań ratowniczych w przypadku wystąpienia zagrożenia radiologicznego. Uzyskują również szczegółowe informacje na temat zasad ochrony radiologicznej, przepisów regulujących postępowanie z radioizotopami, organizacji i kontroli środowiska pracy w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, a także podejmowania odpowiednich decyzji na wypadek zdarzeń radiacyjnych. Absolwenci BEJ posiądą umiejętność analizowania problemów z zakresu ochrony radiologicznej i znajdowania rozwiązań na podstawie uzyskanej wiedzy.

Atrakcyjny program ćwiczeń

Duża liczba zajęć praktycznych, realizowanych w laboratoriach SGSP i instytucjach związanych z bezpieczeństwem jądrowym czy radiologicznym to niewątpliwie zaleta studiów BEJ. Dzięki współpracy z Centralnym Laboratorium Ochrony Radiologicznej słuchacze będą mieli możliwość przystąpienia do egzaminu inspektora ochrony radiologicznej w Państwowej Agencji Atomistyki. Problemy związane z monitoringiem i transportem materiałów radioaktywnych omawiane są w Krajowym Składowisku Odpadów Promieniotwórczych w Różanie nad Narwią. Bezpieczeństwo elektrowni jądrowych zostanie przedstawione przez ekspertów pracujących przy odbudowie terenów skażonych po awarii reaktora w Czarnobylu. Zajęcia prowadzą specjaliści ze Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej i Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku.

Szkoła Główna Służby Pożarniczej dysponuje szeroką ofertą studiów podyplomowych, adresowanych głównie do osób związanych z branżą pożarniczą, choć nie tylko – mówi bryg. dr hab. inż. Jerzy Gałaj, prof. SGSP, prorektor ds. naukowo-dydaktycznych i studenckich.

Niektóre z oferowanych studiów są skierowane do strażaków pracujących w Państwowej Straży Pożarnej, np. Przeszkolenie zawodowe przygotowujące do zajmowania stanowisk związanych z kierowaniem działaniami ratowniczymi (SPK), Przeszkolenie zawodowe przygotowujące do zajmowania stanowisk oficerskich w Państwowej Straży Pożarnej (SPO2, SPO4) czy Zapobieganie pożarom i awariom (ZPA). Inne zaś zostały uruchomione z myślą o potrzebach pracowników urzędów i służb, biur projektowych, towarzystw ubezpieczeniowych, Lasów Państwowych, a także szeroko pojętej kadry kierowniczej. Dostępne na uczelni studia podyplomowe, ze względu na swój unikalny charakter i wszechstronność, są atrakcyjne zarówno dla absolwentów szkół pożarniczych, jak i innych szkół - zatrudnionych w różnego rodzaju instytucjach i służbach związanych z ogólnie rozumianym bezpieczeństwem, chcących poszerzać wiedzę i podnosić kwalifikacje zawodowe. Oferta studiów podyplomowych SGSP jest praktycznie każdego roku rozszerzana, co wynika z zapotrzebowania rynku i strategii szkoleń przyjętej przez Komendę Główną PSP. Jako przykład można podać tutaj niedawno uruchomione na wydziale Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego studia podyplomowe z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa (EDB) czy bezpieczeństwa energetyki jądrowej (BEJ).

Działania specjalistyczne związane z zagrożeniami jądrowymi, źródłami promieniowania jonizującego, odpadami promieniotwórczymi lub innymi substancjami radioaktywnymi wymagają odpowiedniego przygotowania służb ratowniczych – zaznacza bryg. dr inż. Robert Piec z Zakładu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy SGSP, kierownik studiów podyplomowych „Bezpieczeństwo energetyki jądrowej”.

Studia te umożliwiają poznanie zagadnień związanych z zarządzaniem bezpieczeństwem energetyki jądrowej. Słuchacze zapoznają się z rozwiązaniami stosowanymi w Polsce i na świecie w kontekście faz zarządzania kryzysowego: planowania, organizowania, reagowania i odbudowy. Absolwenci zdobywają wiedzę teoretyczną i nabywają umiejętności praktyczne niezbędne do przeprowadzania czynności kontrolno-rozpoznawczych oraz do prowadzenia akcji ratowniczych związanych z awariami elektrowni atomowych, zdarzeń radiacyjnych oraz transportu i niewłaściwego przechowywania substancji promieniotwórczych.

W związku z przyjęciem przez Radę Ministrów 28 stycznia 2014 r. uchwały w sprawie Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) konieczne jest kształcenie funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Policji w tym zakresie – podkreśla dr Aneta Łukaszek-Chmielewska z Zakładu Fizyki i Chemii SGSP, wykładowca studiów podyplomowych „Bezpieczeństwo energetyki jądrowej”.

Program energetyki jądrowej zapewni Polsce stabilny dostęp do bezpiecznej, wolnej od emisji gazów cieplarnianych, energii w konkurencyjnych cenach, a ponadto pozwoli na rozwój sektora badawczo-rozwojowego. Niemniej jednak rozwój energetyki w Polsce niesie ze sobą wzrost liczby potencjalnych źródeł zagrożenia związanych z transportem wypalonego paliwa jądrowego i odpadów promieniotwórczych. Służbą, która jako pierwsza przybywa na miejsce zdarzenia (wypadku), jest przeważnie straż pożarna, dlatego też jednostki PSP powinny być odpowiednio szkolone, aby wiedziały, jak postępować w przypadku zdarzeń radiacyjnych.

Wzrasta liczba potencjalnych źródeł zagrożeń radiacyjnych w kraju – w związku ze zwiększeniem się liczby elektrowni jądrowych zlokalizowanych w krajach ościennych, w pobliżu granic Polski. Znacząco rośnie też liczba użytkowników źródeł promieniowania jonizującego, m.in. w sektorze medycznym, w związku z rozwojem nowych technik badań diagnostycznych i terapeutycznych, które wykorzystują promieniowanie jonizujące. Stwarza to możliwość dostania się takich źródeł w ręce osób niepowołanych i mogących doprowadzić do zagrożeń radiacyjnych.

Wskazane jest zwiększenie liczby szkoleń i ćwiczeń sztabowych służb mundurowych (studentów mundurowych SGSP, pracowników PSP) prowadzonych we współpracy z jednostkami specjalistycznymi, takimi jak: Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych (CEZAR), Państwowa Agencja Atomistyki czy Centralnym Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR) − jedyną w Polsce instytucją całkowicie związaną z pracami na rzecz bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, oraz innymi placówkami.

Na www.ppoz.pl dostępna jest pełna oferta studiów podyplomowych SGSP. 

opr. Agata Siekierska, specjalista w rektoracie SGSP
styczeń 2017