Uproszczona ocena ryzyka zagrożenia pożarowego stacji napełniania LPG

(Simplified risk assessment on fire hazard of LPG filling station), Kyoshik Park, Korean Journal of Chemical Engineering 34 (2017), s. 642-650.

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących problematyki bezpieczeństwa pożarowego stacji napełniania LPG. Bazując na metodzie scenariuszowej, przeanalizowano różne możliwości powstania pożaru i wybuchu w typowych obiektach rozpatrywanego rodzaju, jakie można spotkać w Korei Południowej. Wzięto pod uwagę pożar strumieniowy (z ang. jet fire), pożar powierzchniowy (z ang. pool fire) oraz wybuch typu BLEVE (z ang. boiling liquid expanding vapor explosion).

Procedura badań objęła kwestie: magazynowania, załadunku i rozładunku, a także elementów odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa. Zwrócono uwagę, że jednym z głównych rodzajów zagrożeń jest rozszczelnienie rurociągu, w związku z czym dokonano oszacowania współczynników uwolnienia substancji chemicznej [kg/s] dla trzech wartości średnic rur: 12,5 mm, 25 mm i 50 mm. Zestawiając je ze wzorami matematycznymi z zakresu fizykochemii spalania i wybuchu, uzyskano informacje o wysokości płomienia [m], jego maksymalnej średnicy [m], a także strumieniu cieplnym [kW/m2]. Cenne poznawczo rezultaty badań zaobserwowano w przypadku scenariusza pożaru powierzchniowego. Zostały naniesione na wykres ukazujący relację zachodzącą pomiędzy średnicą rozlewiska LPG i czasem (w perspektywie 150 s). Wszystkie scenariusze zebrano także w postać drzewa zdarzeń, ukazując ich wzajemne powiązania logiczne z takimi czynnikami sytuacyjnymi, jak m.in. natychmiastowy zapłon, opóźniony zapłon, dyspersja obłoku par substancji palnej oraz podgrzewanie zbiornika. Pozwoliło to skatalogować 16 scenariuszy referencyjnych oraz przypisać im poziomy skutków.

Informacje o możliwych ciągach przyczynowo-skutkowych zdarzeń niekorzystnych okazały się kluczowe do wykonania następnego kroku procedury badań, mianowicie identyfikacji niezależnych barier ryzyka, powstających poprzez zastosowanie odpowiednich systemów, urządzeń bądź działań zmniejszających prawdopodobieństwo występowania zagrożeń. Wykorzystano do tego celu informacje zawarte w podręczniku LOPA (z ang. Layer of Protection Analysis). Posłużyły one do zbudowania drzewa błędów oraz oszacowania prawdopodobieństwa poszczególnych scenariuszy zdarzeń.

bryg. dr inż. Waldemar Jaskółowski, kpt. dr inż. Paweł Gromek i kpt. dr inż. Szymon Ptak są pracownikami Szkoły Głównej Służby Pożarniczej

grudzień 2017