Sprawdzone nowości
4 Kwietnia 2018Testowanie wyrobów innowacyjnych, które już od ponad dwóch lat prowadzą strażacy, jest najlepszym sposobem na optymalizację produktu i dostosowanie go do potrzeb użytkowników.
Innowacja (od. łac. innovatio, czyli odnowienie) to ciąg działań prowadzących do wytworzenia nowych lub ulepszonych produktów, procesów technologicznych bądź systemów organizacyjnych. Termin ten do ekonomii wprowadził J.A. Schumpeter, wskazując przy tym pięć przypadków występowania innowacji: stworzenie nowego produktu, zastosowanie nowej technologii lub metody produkcji, stworzenie nowego rynku zbytu, pozyskanie nieznanych dotąd surowców, reorganizacje określonej gałęzi gospodarki [1].
Wdrażanie innowacji produktowych i systemowych wiąże się z ponoszeniem kosztów przez ich producentów. Koszty te znajdują swoje odzwierciedlenie nie tylko w czasie i wydatkach, lecz także w ryzyku niepowodzenia, złej inwestycji, utracie renomy czy pozycji firmy. W obszarze ochrony przeciwpożarowej mogą się również przejawić w stratach w mieniu czy środowisku, a w najtragiczniejszych przypadkach wiążą się z utratą zdrowia i życia, jeżeli innowacyjny wyrób czy rozwiązanie w rzeczywistym działaniu zawiedzie.
Czynniki te mogą skutecznie ograniczać, a nawet hamować innowacyjność produktów. Ryzyko zawodności może jednak zostać zminimalizowane dzięki sprawdzeniu prototypu wyrobu lub nowatorskiego rozwiązania w rzeczywistych warunkach. Poza badaniami laboratoryjnymi przy tworzeniu produktów i rozwiązań innowacyjnych ważne są potrzeby użytkownika końcowego.
Procedura testowania
Wdrożona w Państwowej Straży Pożarnej procedura testowania wyrobów innowacyjnych umożliwia praktyczne przetestowanie wyrobów i rozwiązań przez strażaków pełniących służbę w jednostkach ratowniczo-gaśniczych PSP. Bierze w niej udział producent lub dostawca wyrobu, jednostka testująca (wskazana JRG PSP) oraz Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej - Państwowy Instytut Badawczy. Procedura umożliwia sprawdzenie oraz zebranie uwag i opinii strażaków o nowych wyrobach i rozwiązaniach, w szczególności tych innowacyjnych. Celem tego działania jest ocena przez użytkowników końcowych przydatności do stosowania w działaniach ratowniczo-gaśniczych wyrobów i rozwiązań przede wszystkim nieobjętych obowiązkiem uzyskania dopuszczenia do użytkowania [2]. Ale nie tylko - procedura może dotyczyć także wyrobów i rozwiązań podlegających obowiązkowi dopuszczenia o właściwościach techniczno-użytkowych istotnie różniących się od określonych w rozporządzeniu MSWiA [3]. Dobrowolne testowanie wyrobu nie zmienia przy tym obowiązku poddania wyrobu procedurze dopuszczenia wyrobu (uzyskania świadectwa dopuszczenia przed wprowadzeniem do użytkowania w ochronie przeciwpożarowej).
Testowanie w praktyce
Procedurę testowania można podzielić na kilka etapów. Cały proces zostaje zainicjowany złożeniem przez zainteresowanego producenta lub dostawcę wyrobu do CNBOP-PIB wniosku o przeprowadzenie testowania wyrobu innowacyjnego (formularz zamieszczony na stronie internetowej CNBOP-PIB). Wniosek ten zostaje w CNBOP-PIB zarejestrowany i przeanalizowany. Dokumentacja, w tym wyniki badań, jest oceniana pod kątem możliwości przekazania wyrobu do testowania. Jeżeli wyrób spełnia wymagania minimalne i można go przekazać do testowania, opracowywany jest program testów i przesyłany do Komendy Głównej PSP, która zatwierdza program i wyznacza jednostkę testującą. Następnie podpisywana jest pomiędzy producentem lub dostawcą wyrobu a jednostką testującą umowa użyczenia wyrobu do testowania. Testowanie wyrobu odbywa się zgodnie z zatwierdzonym programem testowania i umową użyczenia. Zakończone jest sporządzeniem oceny testowanego wyrobu przez jednostkę testującą. CNBOP-PIB na postawie oceny jednostki testującej wydaje dla wyrobu Opinię przydatności albo Rekomendację do stosowania w ochronie przeciwpożarowej.
Wykaz wydanych opinii i rekomendacji jest umieszczony na stronie internetowej CNBOP-PIB i na bieżąco aktualizowany (www.cnbop.pl/pl/uslugi/testowanie-wyrobow-innowacyjnych/wydane-dokumenty).
Przetestowane wyroby i wyniki testowania
| ROK | WNIOSKI ZŁOŻONE | WNIOSKI ODRZUCONE | WNIOSKI ZAREJESTROWANE | PROCESY ZAKOŃCZONE | PROCESY
W TRAKCIE |
|
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2015 | 13 | 1 | 11 | 7 |
4 |
|
| 2016 | 4 | 1 | 4 | 6 |
2 |
|
| 2017 | 2 | 0 | 2 | 3 |
1 |
|
| Razem | 19 | 2 | 17 | 16 |
1 |
| Wyrób | Krótki opis wyrobu |
Opinia przydatności |
|---|---|---|
|
Gaśnica GWM 3xAF |
Gaśnica wodna mgłowa typu GWM 3x AF - środkiem gaśniczym jest woda zdemineralizowana podawana w postaci mgły wodnej. Czynnik napędowy powodujący wyrzut wody to sprężony azot (N2). Gaśnica przeznaczona jest do gaszenia pożarów: typu A (ciał stałych pochodzenia organicznego, np. papieru, drewna), |
Opinia przydatności nr OP-0001/2015 z 10.08.2015 r. ważna do 09.08.2018 r. |
|
Gaśnica GWM 6xAF |
Gaśnica wodna mgłowa typu GWM 6x AF - środkiem gaśniczym jest woda zdemineralizowana podawana w postaci mgły wodnej. Czynnik napędowy powodujący wyrzut wody to sprężony azot (N2).
Gaśnica przeznaczona jest do gaszenia pożarów: typu A (ciał stałych pochodzenia organicznego, np. papieru, drewna), |
Opinia przydatności nr OP-0002/2015 z dnia 10.08.2015 r. ważna do 09.08.2018 r. |
|
Pływający smok ssawny AMPHIBIO |
Smok pływający ma konstrukcję, która pozwala na zasysanie wody z terenów podmokłych oraz wypompowywanie wody z terenów zalanych już z głębokości 2 cm, bez zagrożenia przedostania się zanieczyszczeń do systemu pompy. | Opinia przydatności nr OP-0003/2015 z 19.10.2015 r. ważna do 18.10.2018 r. |
|
Pompownia T141 MEDUZA |
W pompowni pływającej do odwodnień typu T141 MEDUZA zastosowano śmigłową pompę z poziomym wałem, napędzaną poziomym silnikiem spalinowym średniej mocy. Wlot pompy usytuowany jest w części dziobowej, co pozwala pompować wodę z częściowego zanurzenia na skarpie bez konieczności wodowania pompy na głęboką wodę. Innowacyjnym rozwiązaniem zastosowanym w pompowni jest konstrukcja, która zapewnia wysoką wydajność (8000 l/min przy H = 7 m) przy stosunkowo małej mocy silnika oraz małe opory przepływu. Ponadto innowacyjna jest niespotykana przy takiej wydajności mobilność operacyjna i łatwość obsługi (wystarczy jeden człowiek). |
Opinia przydatności nr OP-0004/2015 z 30.11.2015 r. ważna do 29.11.2018 r. |
|
Motopompa pływająca MIKRO 1.1/2 |
Motopompa pływająca MIKRO 1.1/2 składa się z następujących podzespołów: silnika spalinowego czterosuwowego LEHR inc. 140 FA, jednostopniowej pompy wirowej z wirnikiem typu otwartego, pływaka wykonanego z tworzywa sztucznego wypełnionego pianką poliuretanową. Do napędu pompy zastosowano czterosuwowy jednocylindrowy silnik spalinowy chłodzony powietrzem, uruchamiany ręcznie. Innowacyjność urządzenia polega na jego małych gabarytach (możliwość pracy w studzienkach teletechnicznych) przy dużych osiąganych parametrach (wydajność, ciśnienie, wysokość podnoszenia, niski poziom ssania). |
Opinia przydatności nr OP-0005/2015 z 03.11.2015 r. ważna do 02.11.2018 r. |
|
Lance mgłowe Pro1, Pro2 |
Lanca mgłowa TELESTO typu Pro1 i Pro2 przeznaczona jest do gaszenia pożarów mieszkań, pomieszczeń gospodarczych, poddaszy, strychów, piwnic oraz wszelkich przestrzeni, w których dostęp dla strażaków jest utrudniony - bez konieczności wchodzenia do gaszonego pomieszczenia.
Do lancy doprowadzane jest zasilanie wodne z autopompy samochodu pożarniczego. Warunkiem jej stosowania jest minimalne ciśnienie 5 barów i minimalna wydajność 70 l/min. |
Opinia przydatności nr OP-0006/2015 wydanie 2 z 28.12.2015 r. ważna do 22.11.2018 r. |
|
Prądownice mgłowe GunPro M1, GunPro M2, GunPro M3 |
Prądownica przeznaczona jest do stosowania w nisko- i średniociśnieniowych jednomediowych systemach gaśniczych o ciśnieniu pracy od 5 do 25 barów.
Prądownice TELESTO występują w trzech typach: GunPro M1, GunPro M2 i GunPro M3. Wszystkie typy prądownic w zakresie budowy i zasady działania są takie same, jednak dzięki zastosowaniu różnych typów głowic generują strumienie mgły o innym kształcie i różnych wydatkach wody. Do prądownicy doprowadzane jest zasilanie wodne z autopompy - warunkiem jest minimalne ciśnienie 5 barów i minimalna wydajność odpowiednia dla danej prądownicy: GunPro M1 - 20 l/min, GunPro M2 - 35 l/min, GunPro M3 - 70 l/min. |
Opinia przydatności nr OP-0007/2015 wydanie 2 z 28.12.2015 r. ważna do 22.11.2018 r. |
|
Kurtyna mgłowa K1 |
Kurtyna mgłowa TELESTO typu K1 przeznaczona jest do ochrony przed promieniowaniem cieplnym budynków, pojazdów pożarniczych, ludzi, redukcji rozprzestrzeniania pyłów, neutralizacji skażeń, gazów i dymów.
Po podaniu wody o ciśnieniu 5-11 barów powstaje kurtyna mgłowa o kształcie półkola. Jego średnica w zależności od ciśnienia wynosi od 14 do 18 m, zużycie wody od 290 do 400 l/min. |
Opinia przydatności nr OP-0008/2016 z 20.01.2016 r. ważna do 19.01.2019 r. |
|
Motopompa pływająca NIAGARA 2 PLUS |
Motopompa pływająca MP-4/2 typu Niagara 2 Plus przepompuje wodę nawet o dużym stopniu zanieczyszczenia. Może być używana przez straż pożarną, obronę cywilną, w leśnictwie, rolnictwie, górnictwie i przez inne służby zajmujące się konserwacją urządzeń komunalnych w miastach i gminach.
Zastosowany w pompie zbiornik paliwa o pojemności 5,3 l zapewnia ciągłą pracę pompy przez maksymalnie 4 godz. Wydajność maksymalna 1200 l/min. |
Opinia przydatności nr OP-0009/2016 z 12.01.2016 r. ważna do 11.01.2019 r. |
|
Prądownica VENTURI 2000 |
Prądownica VENTURI 2000 dzięki zamontowanemu dozownikowi Venturiego może podawać w precyzyjnych stężeniach środek zwilżający F-500, przeznaczony tylko do tego urządzenia. Przy zastosowaniu środka zwilżającego F-500 urządzenie zapewnia szybką akcję ratowniczo-gaśniczą, efektywne odprowadzanie ciepła oraz zmniejszenie napięcia powierzchniowego. Wydajność 75l/min lub 130 l/min przy 6 barach. |
Opinia przydatności nr OP-0010/2016 z 17.10.2016 r. ważna do 16.10.2019 r. |
|
Narzędzie ratownicze BIELTOOL |
Narzędzie ratownicze BIELTOOL wykonane jest z hartowanej stali. Powstaje z jednego kawałka stali metodą odkuwania. Ma wiele funkcji, które umożliwiają szerokie zastosowanie w ratownictwie, w odróżnieniu od typowych toporków strażackich.
Funkcje narzędzia ratowniczego: - ostry grot, - ostrze siekiery, - klucz do nasad 52/75, - zamykanie zaworów gazowych, - wyciąganie gwoździ, - cięcie metalu, - dłuto, przecinak. |
Opinia przydatności nr OP-0011/2016 z 17.10.2016 r. ważna do 16.10.2019 r. |
|
Mobilna ewakuacyjna platforma pływająca z funkcjami stanowiska badawczego |
Mobilna ewakuacyjna platforma pływająca z funkcjami stanowiska badawczego przeznaczona jest do prowadzenia działań ratowniczych na wodzie, lądzie i lodzie. Przystosowana jest do przewozu dwóch członków załogi, mających swoje miejsca za pulpitem sterowym, oraz do transportu maksymalnie ośmiu osób. Na pokładzie można przewozić ładunek mocowany do punktów kotwiczenia. |
Rekomendacja przydatności RP-0001/2016 z 24.10.2016 r. ważna bezterminowo |
|
Urządzenie gaśnicze FPG Aerosol typu OFF-FIRE w odmianach AS0507 i AS2006 |
Urządzenie gaśnicze FPG Aerosol typu OFF-FIRE w odmianach AS0507 i AS2006 przeznaczone jest do gaszenia pożarów typu A, B, C oraz F w pomieszczeniach zamkniętych we wczesnej fazie rozwoju pożaru. Możliwe jest zastosowanie urządzenia do gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych do 20 kV. |
Rekomendacja przydatności nr RP-0002/2017 wydana 05.06.2017 r. ważna bezterminowo |
|
Rozwiązanie techniczno-organizacyjne dostępu do budynku dla służb ratowniczych z wykorzystaniem Kasety straży pożarnej |
Rozwiązanie techniczno-organizacyjne dostępu do budynku dla służb ratowniczych z wykorzystaniem Kasety straży pożarnej przeznaczone jest do bezpiecznego przechowywania kluczy do obiektu, w którym nie funkcjonuje 24-godzinna ochrona. Rozwiązanie zapewnia szybki i bezinwazyjny dostęp służb ratowniczych do budynku. |
Rekomendacja przydatności nr RP-0003/2017 wydana 12.06.2017 r. ważna bezterminowo |
|
Preparat czyszczący Eco-pH Surface Power |
Preparat czyszczący Eco-pH Surface Power to enzymatyczny preparat czyszczący z zawartością żywych mikroorganizmów, które degradują związki ropopochodne i organiczne do wody i dwutlenku węgla.
Preparat czyszczący Eco-pH Surface Power przeznaczony jest do czyszczenia powierzchni mocno zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi oraz do rozkładu substancji ropopochodnych w wodzie i ziemi. |
Rekomendacja przydatności Nr RP-0004/2017 wydana 06.10.2017 r. ważna bezterminowo |
Urozmaicenie ćwiczeń
Testowanie wyrobów odbywa się w czasie ćwiczeń praktycznych zmian służbowych w jednostce ratowniczo-gaśniczej zgodnie z założeniami miesięcznego planu szkolenia. Najczęściej przeprowadza się je w miejscach najbardziej adekwatnych do charakteru pracy danego wyrobu, np. w zbiornikach wodnych, pustostanach, na złomowiskach, placach wewnętrznych JRG itp.
Ćwiczenia są z reguły podzielone na dwie części:
- teoretyczną, podczas której następuje przygotowanie i omówienie celu prowadzonych testów i sposobu realizacji poszczególnych prób. Wyznaczone zostają osoby odpowiedzialne za przygotowanie stanowiska/miejsca testowania oraz zabezpieczenia miejsca ćwiczeń (środki ochrony indywidualnej, zabezpieczenie medyczne), a w przypadku symulacji pożarów - rota zabezpieczająca z przygotowaną nawodnioną linią gaśniczą,
- praktyczną, polegającą na użyciu testowanego wyrobu według założonych scenariuszy oraz ocenie jego cech funkcjonalnych i ergonomicznych, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Na podstawie ćwiczeń praktycznych, spostrzeżeń, uwag i opinii zebranych wśród ich uczestników, dokumentacji zdjęciowej oraz oceny testowanego wyrobu sporządzonej przez jednostkę testującą opracowuje się wnioski wskazujące walory, ale też ograniczenia i wady wyrobu. Ocena ta prowadzona jest z perspektywy potrzeb ratowników i usprawnienia działań ratowniczo-gaśniczych.
Obopólne korzyści
Testowanie wyrobów innowacyjnych przez wyznaczone jednostki ratowniczo-gaśnicze PSP niesie ze sobą określone korzyści dla dostawców/producentów wyrobów. Niebagatelne znaczenie ma praktyczna ocena wyrobu dokonana przez doświadczonych strażaków, zawierająca m.in. wskazówki jego optymalizacji. Wyrób otrzymuje wydawaną przez CNBOP-PIB opinię przydatności albo rekomendację do stosowania w ochronie przeciwpożarowej. Dokument wydany przez niezależną od producenta jednostkę oceniającą, który umożliwia potwierdzenie parametrów wyrobu i jego przydatności, można z powodzeniem wykorzystywać w celach marketingowych i sprzedażowych. Ponadto wyrób zostaje oznaczony znakiem (obowiązującym w okresie ważności dokumentu)
Podczas oceny wyrobów wskazuje się zarówno na ich zalety, jak i wady - informacje te są ważne dla producenta, ponieważ umożliwiają doskonalenie konstrukcji i funkcjonalności wyrobów.
Prowadzenie procesów testowania wyrobów innowacyjnych w PSP niesie ze sobą wiele korzyści także dla jednostki testującej. Umożliwia wprowadzenie większej liczby zajęć praktycznych w planie doskonalenia zawodowego na dany miesiąc. Strażacy mogą wypróbować nowy sprzęt, z którym do tej pory nie mieli do czynienia. Podczas testowania następuje wymiana opinii na temat działania urządzeń - swoista burza mózgów, przeprowadzona wśród uczestników ćwiczeń. Pojawiają się propozycje ulepszeń, wprowadzania nowych rozwiązań, porównuje się doświadczenia z użytkowania starego i nowego sprzętu itd. Strażacy podziału bojowego mają dzięki temu możliwość aktywnego udziału w ciekawych zajęciach szkoleniowych. Kontakt z nowymi urządzeniami pozwala na przełamanie rutyny i poznanie nowych technik, np. operowania prądami mgły wodnej. Co istotne, strażacy mają wpływ na funkcjonalność, parametry i jakość wyrobów stosowanych w ochronie przeciwpożarowej.
Warto też podkreślić, że dużą wagę przykłada się do zachowania procedur bezpieczeństwa i higieny pracy podczas testowania. Strażacy testują wyroby w warunkach jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistych (pożar, działania nad zbiornikami wodnymi itp.). Procedury bezpieczeństwa i higieny pracy podczas testowania są każdorazowo analizowane i omawiane, co skutkuje dodatkowym przygotowaniem strażaków pod kątem bezpieczeństwa działań. Co więcej, przyjęta formuła publikacji opinii i rekomendacji CNBOP-PIB na stronie internetowej pozwala również innym strażakom pozyskiwać informacje o nowych rozwiązaniach, wyrobach i wynikach ich testowania.
***
Formuła współpracy trzech podmiotów: CNBOP-PIB, jednostki testującej (użytkowników wyrobu) oraz producenta, możliwa dzięki opisaniu jej zasad i wdrożeniu jako procedury testowania wyrobów innowacyjnych w PSP, pozwala na wymianę doświadczeń, oczekiwań i możliwości w zakresie konstrukcji, cech funkcjonalnych, ergonomicznych, bezpieczeństwa i użyteczności wyrobów. Efektem jest optymalny produkt, który jeszcze lepiej sprawdza się podczas akcji ratowniczo-gaśniczej.
Procedura testowania wyrobów innowacyjnych została opisana w „Przeglądzie Pożarniczym” nr 8/2015, a szczegółowe informacje dotyczące testowania można znaleźć na stronie internetowej CNBOP-PIB pod adresem http://www.cnbop.pl/testowanie-wyrobow-innowacyjnych.
Przypisy- S. Wiśniewska, Skuteczność niekomercyjnych instytucji otoczenia biznesu we wspieraniu innowacji marketingowych małych i średnich przedsiębiorstw, Uniwersytet Ekonomiczny, Kraków 2013.
- Zgodnie z art. 7 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (DzU z 2013 r. nr 0, poz. 1340 ze zm.).
- Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (DzU nr 143 poz. 1002 ze zm.).
kpt. Bartłomiej Marcinów jest komendantem powiatowym PSP w Oławie,
bryg. dr inż. Jacek Zboina zastępcą dyrektora CNBOP-PIB ds. certyfikacji i dopuszczeń,
mł. bryg. Grzegorz Mroczko pełni służbę w Zakładzie Ocen Technicznych CNBOP-PIB
grudzien 2017
mł. bryg. Bartłomiej Marcinów jest komendantem powiatowym PSP w Oławie
mł. bryg. Grzegorz Mroczko pełni służbę w Zakładzie Ocen Technicznych CNBOP-PIB
st. bryg. dr inż. Jacek Zboina jest zastępcą dyrektora CNBOP-PIB ds. certyfikacji i dopuszczeń