Przepisy ochrony przeciwpożarowej dla budynków szkół i przedszkoli

Jakiś czas temu do redakcji zgłosiła się osoba zainteresowana przepisami ochrony przeciwpożarowej dla budynków szkół i przedszkoli, w szczególności w zakresie warunków ewakuacji oraz wyposażenia w urządzenia przeciwpożarowe. Co zrobić, żeby dzieci były bezpieczne? Z tym pytaniem kierujemy się do st. kpt. Kamila Wleciała z Biura Przeciwdziałania Zagrożeniom Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.

Rozpatrując kwestie dotyczące wymagań ochrony przeciwpożarowej dla budynków szkół i przedszkoli, należy uwzględniać zarówno przepisy techniczno-budowlane, jak i przeciwpożarowe. Z uwagi na różną specyfikę tych obiektów, wynikającą m.in. z wieku osób (dzieci), które w nich przebywają, wymagania dla tych obiektów w pewnych obszarach się różnią.

Wymagania ochrony przeciwpożarowej wynikają m.in. z kategorii zagrożenia ludzi (ZL), do której zalicza się budynek lub jego część stanowiąca odrębną strefę pożarową. Budynki szkół co do zasady kwalifikuje się do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, natomiast przedszkola do kategorii zagrożenia ludzi ZL II. Klasyfikacja ta, w powiązaniu z wysokością budynku, determinuje podstawowe wymagania z zakresu ochrony przeciwpożarowej, takie jak np. klasa odporności pożarowej budynku i wynikająca z niej klasa odporności ogniowej elementów budynku, czy też dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej, określone w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU poz. 1225).

Omawiane obiekty powinny spełniać również wymagania w zakresie warunków ewakuacji. Zgodnie z ww. rozporządzeniem szerokość dróg ewakuacyjnych powinna wynosić co najmniej 1,4 m, a gdy są one przeznaczone do ewakuacji do 20 osób - 1,2 m. Z kolei ich wysokość powinna wynosić co najmniej 2,2 m, przy czym dopuszcza się występowanie lokalnych obniżeń do wysokości 2 m. Jedną z podstawowych różnic pomiędzy wymaganiami dla szkół i przedszkoli w zakresie warunków ewakuacji jest dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego, która w strefach ZL II przy zapewnionym jednym dojściu wynosi 10 m, a w przypadku stref ZL III - 30 m. Różnice dotyczą także maksymalnej wysokości stopni schodów, która w przedszkolach wynosi 0,15 m, a w szkołach 0,175 m oraz minimalnej szerokości spocznika schodów (odpowiednio 1,3 m i 1,5 m). W obu przypadkach drogi ewakuacyjne powinny być oznakowane znakami ewakuacyjnymi zgodnymi z Polskimi Normami, a gdy drogi te są oświetlone wyłącznie światłem sztucznym, należy wyposażyć je w awaryjne oświetlenie ewakuacyjne. W przypadkach określonych w omawianym rozporządzeniu MI klatki schodowe przeznaczone do ewakuacji powinny być obudowane i zamykane drzwiami dymoszczelnymi oraz wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu, uruchamiane samoczynnie za pomocą systemu wykrywania dymu. W wielu szkołach i przedszkolach, z uwagi na powierzchnię stref pożarowych, wymagane jest także stosowanie hydrantów wewnętrznych z wężem półsztywnym o średnicy nominalnej 25 mm. Szczegółowe wymagania w tym zakresie określają przepisy rozporządzenia MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DzU nr 109, poz. 719 ze zm.). Ponadto w strefach pożarowych o kubaturze powyżej 1000 m³ wymagane jest stosowanie przeciwpożarowego wyłącznika prądu.

Przy określaniu wymagań dla tych obiektów należy uwzględniać też przepisy przeciwpożarowe dotyczące dróg pożarowych oraz przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru. W przypadku przedszkoli i oddziałów przedszkolnych prowadzonych w szkole podstawowej oraz punktów przedszkolnych należy zaś wziąć również pod uwagę wymagania przepisów szczególnych, tj.:

• rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (DzU z 2020 r. poz. 1520),
• rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań ochrony przeciwpożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym są prowadzone oddział przedszkolny lub oddziały przedszkolne zorganizowane w szkole podstawowej albo jest prowadzone przedszkole utworzone w wyniku przekształcenia oddziału przedszkolnego lub oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkole podstawowej (DzU z 2020 r. poz. 1531).

Zgodnie z tymi przepisami, pod pewnymi warunkami dopuszcza się prowadzenie zajęć w ramach ww. placówek w lokalach znajdujących się w budynkach lub ich częściach niespełniających wymagań dla stref pożarowych zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II.