Projekt i ocena eksperymentalna interaktywnego systemu redukcji czasu przedewakuacyjnego w sytuacji pożaru

Projekt i ocena eksperymentalna interaktywnego systemu redukcji czasu przedewakuacyjnego w sytuacji pożaru (Design and experimental evaluation of an interactive system for pre-movement time reduction in case of fire), M. D'Orazio, S. Longhi, P. Olivetti, G. Bernardini, „Automation in Construction” 52 (2015), s. 16-28.

Użytkownicy obiektów budowlanych po usłyszeniu alarmu pożarowego nie zawsze przystępują niezwłocznie do ewakuacji. Ta pochodna niskiego poziomu kultury bezpieczeństwa nabiera na znaczeniu w Polsce, gdzie bagatelizowanie wszelkich zagrożeń zdaje się być nieodłącznym aspektem codziennego życia. Prowadzi to do wydłużania czasu przedewakuacyjnego (z ang. pre-movement time, brak polskiego odpowiednika tego terminu). Wiąże się także ze wzrostem ryzyka, którego źródłem jest pożar.

Na pre-movement time składają się: czas detekcji zagrożenia, czas podjęcia decyzji o inicjowaniu procesu ewakuacji, czas ogłaszania alarmu pożarowego oraz czas reakcji na alarm. Włoscy naukowcy podjęli się opracowania i przetestowania interaktywnego systemu redukcji tego parametru, poprzez szczególne odniesienie się do jego ostatniej składowej. Owa interakcja polegała na powiązaniu urządzeń składających się na system z ich użytkownikami (osobami znajdującymi się w strefie zagrożenia i podlegającymi ewakuacji). Każdy użytkownik dysponował urządzeniem, które realizowało dwa moduły funkcjonowania systemu. W pierwszym przypadku pozwalało na identyfikację miejsca, w którym znajduje się użytkownik i ocenę jego aktualnego stanu (pozostaje w miejscu lub ewakuuje się). W drugim natomiast po stwierdzeniu, że użytkownik nie poddał się jeszcze ewakuacji, emitowało sygnały przypominające o konieczności opuszczenia niebezpiecznego miejsca.

Kolejnym krokiem badaczy było przetestowanie zaprojektowanego systemu. Eksperyment ten został przeprowadzony w obiekcie Politechniki Delle Marche we Włoszech. Wzięli w nim udział studenci w wieku 19-24 lat (93% z nich wyposażono w personalne urządzenia systemowe). Co ciekawe, zmierzone wartości pre-movement time były mniejsze nawet do 30%. Innymi słowy, osiągnięto redukcję czasu rozpoczęcia faktycznej ewakuacji nawet o blisko jedną trzecią (w przypadku, gdy system został uruchomiony u wszystkich użytkowników).

W artykule można znaleźć szczegółowe opisy przyjętej metody badawczej, założeń projektowych systemu, założeń symulacyjnych i eksperymentalnych, a także liczne wnioski. Zdjęcia ilustrujące przebieg procesu ewakuacji, wykresy oraz mapa błędów lokalizacji zwiększają jeszcze wartość artykułu i zebranych w nim wyników badań.

Bryg. dr inż. Waldemar Jaskółowski, mł. kpt. dr inż. Paweł Gromek i mł. kpt. Szymon Ptak są pracownikami Szkoły Głównej Służby Pożarniczej