Za granicą Mateusz Ciżewski, Tomasz Gizicki

Poligon z marzeń

Trening czyni mistrza - z pewnością każdy słyszał to przysłowie wielokrotnie. Podczas naszego pobytu na poligonie Brayton Fire Training Field w Teksasie (USA) przekonaliśmy się, co oznacza ono w praktyce.

Miejsce służące do omówienia ćwiczeń

Doskonalenie swoich umiejętności jest ważnym aspektem pracy strażaka. Czas spędzony na nauce powinien owocować sprawnym i zdecydowanym postępowaniem podczas realnych zdarzeń. Istnieje wiele możliwości poszerzania wiedzy i szlifowania umiejętności. Ćwiczenia w trakcie służby w podziale bojowym, seminaria, lektura czasopism i innych pozycji o tematyce pożarniczej to kilka opcji samorozwoju ratownika. I choć nic w pełni nie odzwierciedli realnych warunków podczas zdarzeń, to coraz lepiej wyposażone poligony pomagają profesjonalnie przygotować się do udziału w akcjach ratowniczych. Jak to robią w Teksasie?

TEEX

The Texas A&M Engineering Extension Service (TEEX) to znana na całym świecie organizacja, która od 1930 r. oferuje programy treningowe dla służb publicznych nie tylko ze Stanów Zjednoczonych, lecz z całego świata. Swoje siedziby i miejsca przeznaczone do ćwiczeń ma w Abilene, Arlington, Corpus Hristi, Houston i San Antonio. W College Station, około 150 km od Houston, znajduje się największy w całym kraju, a najprawdopodobniej także i na świecie, poligon do ćwiczeń dla strażaków.

120 ha na praktykę

Brayton Fire Training Field to liczący 120 ha poligon należący do TEEX. Odwiedza go rocznie około 45 tys. strażaków. Zajęcia prowadzi 208 instruktorów, gości też tutaj wielu ekspertów. Teren podzielony jest na części, które odpowiadają tematyce ćwiczeń. Znajdują się na nim stanowiska do typowych działań gaśniczych, a także związanych z ratownictwem chemicznym i medycznym. Utworzono tu w sumie 132 stanowiska do treningu, w tym 22 do gaszenia pożarów sterowanych dopływem gazu. Rozwiązanie to umożliwia efektowną, a jednocześnie całkowicie kontrolowaną imitację rzeczywistego pożaru. Stanowiska do gaszenia pożarów obejmują zarówno budynki, zbiorniki z LPG, jak i samolot służący do przeprowadzania symulacji katastrofy lotniczej. Część terenu przeznaczona jest bowiem do ćwiczeń na pokładzie statku lub samolotu, na których realizowane są scenariusze katastrof związanych z transportem wodnym i powietrznym.

Pomiędzy stanowiskami do ćwiczeń znajdują się budynki z salami wykładowymi, przeznaczonymi do doskonalenia umiejętności z zakresu pomocy medycznej. W nowocześnie wyposażonych obiektach są dwa w pełni wyposażone pomieszczenia odwzorowujące warunki szpitalne, a także prawdziwe ambulanse. Ćwiczą tutaj strażacy i służby medyczne. W Stanach Zjednoczonych, w zależności od departamentu, strażacy mogą mieć pełne uprawnienia medyczne (odpowiednik ratownika medycznego w Polsce). Kończąc odpowiednie kursy, można uzyskać certyfikat na różnych poziomach zaawansowania. Podstawowe wyszkolenie medyczne, które musi przejść każdy strażak w USA, w TEEX trwa 2,5 miesiąca. Dodatkowe przeszkolenie (trwające 4 miesiące) daje uprawnienia paramedyka. Taki kurs można również wybrać w formie zajęć wieczorowych, wtedy wydłuży się on do 6 miesięcy.

Znaczną część poligonu zajmuje Disaster City, czyli miasteczko o powierzchni 21 ha, przeznaczone przede wszystkim do ćwiczeń o charakterze poszukiwawczym. Wybudowanie go (w 1998 r.) pochłonęło blisko 7,7 mln dolarów, ale efekt przeszedł najśmielsze wyobrażenia. Znajdujące się tu stanowiska umożliwiają przećwiczenie niezliczonej liczby scenariuszy najróżniejszych katastrof budowlanych i wypadków. TEEX sponsoruje grupę poszukiwawczo-ratowniczą Texas Task Force, w której skład wchodzi 450 aktywnych członków. Formacja ta odgrywała główną rolę w poszukiwaniach w czasie huraganu Katrina w 2005 r. oraz po ataku terrorystycznym na World Trade Center w 2001 r. Coroczne ćwiczenia zgrywające w Disaster City pozwalają grupie na sprawdzanie i rozwijanie swoich umiejętności. Niepozorny na pierwszy rzut oka „plac zabaw” jest miejscem profesjonalnego szkolenia psów ratowniczych. Ćwiczą one również poszukiwanie osób w licznych gruzowiskach, a także wrakach wagonów kolejowych. Na terenie poligonu znajdują się magazyny ze sprzętem używanym przez grupę poszukiwawczo-ratowniczą, dzięki czemu nie trzeba go tutaj transportować.

Prestiżowe kursy

W ofercie edukacyjnej Brayton Fire Training Field znajdują się gotowe scenariusze ćwiczeń i kursów, jednakże mogą one być modyfikowane na życzenie kursantów. Na stronie internetowej TEEX można znaleźć harmonogram prowadzonych kursów. Skierowane są zarówno do doświadczonych strażaków, którzy chcą doskonalić swoje umiejętności, jak i tych początkujących. Na terenie poligonu działa bowiem renomowana szkoła pożarnicza, która wyróżnia się bardzo wysokim poziomem szkolenia. Aby się do niej dostać, trzeba mieć ukończone 18 lat, przedstawić dyplom szkoły średniej, prawo jazdy, pozytywne wyniki badań (dowód szczepienia przeciwko bakteryjnemu zapaleniu opon mózgowych), dostarczyć zdjęcia i kopię paszportu w przypadku osoby z zagranicy. Szkolenie podstawowe trwa 12 tygodni. Po jego ukończeniu można ubiegać się o przyjęcie do dowolnej jednostki straży pożarnej w USA, bo kurs zgodny jest z tamtejszymi normami szkoleń (chociaż niektóre departamenty wymagają jeszcze dodatkowych szkoleń przeprowadzonych przez własną akademię). Na terenie poligonu znajduje się w pełni wyposażona jednostka bojowa, wybudowana na potrzeby kursu podstawowego. Sprzęt używany jest tylko w celach ćwiczebnych dla kursantów szkoły pożarniczej, a samochody pożarnicze nie są angażowane do realnych zdarzeń. Co ciekawe, szkoła oferuje dwie drogi, by zostać strażakiem. Tradycyjna polega na uczestnictwie w zajęciach przez 12 tygodni. Druga opcja umożliwia odbycie kursu on-line. Szkolenie internetowe obejmuje około 400 filmów szkoleniowych. Po ukończeniu przeszkolenia teoretycznego przez internet konieczne jest potwierdzenie umiejętności praktycznych w trakcie trwającego 21 dni kursu.

Pozostałe kursy oferowane przez TEEX służą m.in. poszerzaniu umiejętności w zakresie ratownictwa medycznego, chemicznego czy dowodzenia. Specjalne programy skierowane są do dowódców najwyższych szczebli i uczą m.in. podejmowania decyzji. Nowoczesne symulatory odzwierciedlają realne zdarzenia, podczas których kursant musi realizować na bieżąco odpowiednie założenia.

Zaporowe ceny

TEEX zaprasza na ćwiczenia praktyczne strażaków nie tylko ze Stanów Zjednoczonych, lecz także z zagranicy. Oczywiście w większości na poligon trafiają Amerykanie, ale zwykle można tam spotkać także strażaków z krajów Ameryki Łacińskiej. Ale nie tylko. Dowiedzieliśmy się, że w Brayton Fire Training Field uczyli się już strażacy z 62 krajów. Organizowane są tu bowiem w różnych terminach ćwiczenia Texas Annual Fire Training School. Ich koszt to około 600-900 dolarów, w zależności od terminu (jest pięć różnych terminów). Są to treningi doszkalające dla strażaków, prowadzone przez doświadczonych instruktorów. Może wziąć w nich udział każdy strażak, który wypełni formularz i wpłaci ustaloną kwotę. Pozwalają na wymianę spostrzeżeń i doświadczeń z różnych zakątków świata. Właśnie dzięki takim systematycznym manewrom Brayton Fire Training Field zyskało na świecie renomę. Setki strażaków wraca do swoich rodzimych jednostek z bagażem nowej wiedzy i umiejętności zdobytych dzięki doświadczonym instruktorom TEEX. Niestety, jak dotąd żadna ekipa z Polski nie odbyła ćwiczeń na tym poligonie. Dużą barierą są po prostu wysokie koszty. I nie chodzi jedynie o koszt przelotu do USA. Ceny kursów również nie są zachęcające. Trwający trzy dni kurs poszerzający wiedzę i umiejętności z zakresu ratownictwa chemicznego to wydatek około 1100 dolarów za osobę. Kurs jednodniowy z operowania prądami gaśniczymi kosztuje 600 dolarów. Na takie wydatki szeregowego strażaka z Polski po prostu nie stać.

***

W centralnym miejscu poligonu znajduje się monument upamiętniający instruktorów TEEX. Na granitowych tablicach wypisane są nazwiska tych, którzy szczególnie poświęcili się, kształcąc nowe pokolenia strażaków.

Tomasz Gizicki i Mateusz Ciżewski są podchorążymi SGSP

Poligon z marzeń

Poligon z marzeń (7)

Podpisy do zdjęć:
Fot. 1. Mapa poligonu
Fot. 2. Stanowisko do ratownictwa technicznego
Fot. 3. Strażacy podczas ćwiczeń w ramach kursu podstawowego
Fot. 4. Stanowisko do ćwiczenia ratownictwa na statku
Fot. 5. Makieta samolotu
Fot. 6. Miejsce służące do omówienia ćwiczeń
Fot. 7. Ćwiczenia z ewakuacji poszkodowanego