Oznakowanie drzwi przeciwpożarowych

Budynek posiadany na własność to nie tylko dobro luksusowe, ale też szereg obowiązków, również z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Do redakcji wpłynęło pytanie od czytelnika, który jest dość dobrze zorientowany w prawie i przepisach, ale mimo to potrzebuje zdobyć pewność co do pewnej kwestii. Chodzi o oznakowanie drzwi przeciwpożarowych, które nie są urządzeniami przeciwpożarowymi, a są stosowane w ścianach będących elementami oddzielenia przeciwpożarowego. Czy je też należy oznakować? Jakie jeszcze inne obowiązki z zakresu ochrony przeciwpożarowej stoją przed właścicielem budynku, odpowie przy tej okazji st. kpt. Kamil Wleciał z Biura Przeciwdziałania Zagrożeniom Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.

Kwestie dotyczące zapewnienia ochrony przeciwpożarowej budynków regulują przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (DzU z 2022 r. poz. 2057). Zgodnie z tym aktem prawnym za zapewnienie ochrony przeciwpożarowej budynku odpowiada jego właściciel. W pewnych przypadkach odpowiedzialność za realizację tych obowiązków przejmuje w całości lub w części zarządca lub użytkownik budynku na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. Jeśli taka umowa nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie przeciwpożarowej do podstawowych obowiązków właściciela budynku w ramach zapewnienia jego ochrony przeciwpożarowej należy:

• przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych,
• wyposażenie budynku w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice,
• zapewnienie przeglądów technicznych, konserwacji oraz napraw urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
• zapewnienie osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji,
• przygotowanie budynku do prowadzenia akcji ratowniczej,
• zapoznanie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
• ustalenie sposobów postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Obowiązki władających budynkami w zakresie zapewnienia ochrony przeciwpożarowej wynikają również z rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DzU nr 109, poz. 719 ze zm.). Zgodnie z § 4 ust. 2 tego rozporządzenia właściciele, zarządcy lub użytkownicy budynków, z wyjątkiem budynków mieszkalnych jednorodzinnych, zobowiązani są m.in. do wyposażenia obiektów w przeciwpożarowe wyłączniki prądu (dotyczy stref pożarowych o kubaturze przekraczającej 1000 m³ lub zawierających strefy zagrożone wybuchem) oraz utrzymywania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej.

Przepisy rozporządzenia nakładają również na władających budynkami obowiązek umieszczenia w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych. Ponadto, w przypadku garaży zamkniętych z podłogą znajdującą się poniżej poziomu terenu, konieczne jest także umieszczenie informacji przy wjeździe do garażu o dopuszczeniu lub niedopuszczeniu parkowania samochodów zasilanych gazem płynnym propan-butan.

W rozporządzeniu tym uregulowane są również kwestie dotyczące odpowiedniego oznakowania budynku i terenu znakami bezpieczeństwa zgodnymi z Polskimi Normami. Należy zatem oznakować:

• drogi i wyjścia ewakuacyjne (z wyłączeniem budynków mieszkalnych) oraz pomieszczenia, w których zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi są wymagane co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne, w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji,
• miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic oraz elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
• drzwi przeciwpożarowe (w tym również te niewyposażone w systemy sterowania - niestanowiące urządzeń przeciwpożarowych w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia MSWiA),
• dźwigi dla straży pożarnej,
• miejsca usytuowania nasady umożliwiającej zasilanie instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, kurków głównych instalacji gazowej oraz materiałów niebezpiecznych pożarowo,
• pomieszczenia i tereny z materiałami niebezpiecznymi pożarowo,
• drabiny ewakuacyjne, rękawy ratownicze, pojemniki z maskami ucieczkowymi, miejsca zbiórki do ewakuacji, miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych,
• przeciwpożarowe zbiorniki wodne, zbiorniki technologiczne stanowiące uzupełniające źródło wody do celów przeciwpożarowych, punkty poboru wody, stanowiska czerpania wody,
• drogi pożarowe,
• miejsca zaklasyfikowane jako strefy zagrożenia wybuchem.

Ponadto właściciele budynków bądź ich części stanowiących odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, gdy występuje w nich strefa zagrożenia wybuchem lub kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę pożarową przekracza 1000 m³ (w przypadku budynku inwentarskiego 1500 m³), zobowiązani są do zapewnienia i wdrożenia instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, której zakres określony został w § 6 ust. 1 rozporządzenia MSWiA.